قطور شدن پرونده تخریب خانههای تاریخی اصفهان اینبار با سرای عطاری
تاریخ انتشار: ۲۲ دی ۱۳۹۹ | کد خبر: ۳۰۶۴۳۷۲۲
به گزارش گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از اصفهان، خانه عطاری یا علوخان متعلق به دوران صفوی در طرح تفضیلی اصفهان واجد ارزش تاریخی و به اصطلاح از بناهای ستاره دار بود؛ این یعنی خط قرمزی که شهرداری نباید از آن عبور کند و هر تصمیمی در رابطه با این بنا باید با توجه به واجد ارزش بودن آن اتخاذ شود، خانه عطاری، اما اینبار با رای دیوان عدالت اداری حکم تخریب گرفته است و میراث فرهنگی و شهرداری هم باید در اجرای آن تمکین میکردند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
خانه عطاری، شرایط چندان خوبی نداشت، اما شواهد نشان میدهد که ناودانهای این بنا مسدود شده بود تا با بارندگیها روند تخریب تندتر و بدین ترتیب از ارزش نگهداری ساقط و حکم تخریب به راحتی دریافت شود، این اتفاق تنها خاص این خانه نبوده و این راهکاری است که بسیاری از مالکان خانههای تاریخی در اصفهان با توسل به آن راه نابودی ملک میراثیشان را میپیمایند.
خانه صفوی تخریب شده در محله جلفا از این رو به خانه عطاری مشهور بود که متعلق به یکی از عطاران اصفهان بود، اما در واقع بخشی از مجموعه بناهایی است که توسط یکی از تجار معروف ارامنه به نام علوخان در دوران صفوی ساخته شد.
در بافت تاریخی محله جلفای اصفهان، خانههای تاریخی و دارای ارزش نگهداری کم نیستند؛ برخی از آنها در فهرست آثار تاریخی ثبت هستند و برخی هم مانند خانه عطاری در طرح تفضیلی اصفهان ستارهدار و واجد ارزش شناسایی شدهاند.
شوربختانه با رویهای که این سالها باب شده، خانههای واجد ارزش یا ثبت میراث فرهنگی با اقدام به شکایت مالک، از سوی دیوان عدالت اداری حکم تخریب یا خروج از فهرست آثار تاریخی را میگیرند، اقدامی که به زعم منتقدان، شان میراث فرهنگی را در محاق و به واقع بیشتر شانیت آن را زیر سوال برده است.
پیشتر در اقدام به خروج خانه پهلوی کتابی در محور چهارباغ از فهرست آثار تاریخی، علیرضا خواجویی از کارشناسان ارشد میراث فرهنگی اصفهان در گفتگو با ایرنا از دیوان عدالت اداری خواست در مورد سرمایههای ملی کشور با دقت نظر بیشتری داوری کنند، زیرا میراث فرهنگی ثروتی ملی است که باید حفظ و به آیندگان تعلق گیرد.
خانه کتابی در لایه دوم چهارباغ و محور تاریخی فرهنگی اصفهان در همین سالی که گذشت با حکم دیوان عدالت اداری از فهرست آثار تاریخی خارج شد تا به قیمت به مراتب افزودهتری از سوی مالک فروخته شود و یا خانه عطاری با وجود مخالفت میراث فرهنگی اصفهان با حکم دیوان عدالت ادارای با خاک یکسان شد. همچنین در مجاورت گذر سعدی و در حریم میدان نقش جهان خانهای ارزشمند تخریب و در آن با حکم دیوان عدالت اداری، مجتمع تجاری نیوشا با ارتفاع ۲برابر ارتفاع مجاز حریم میدان نقش جهان ساخته شد.
و، اما در مورد خانه عطاری باید گفت، از یک سو تخریب اثر واجد ارزش و از سوی دیگر ساخت و سازهایی که در اکثر موارد ارتفاع مجاز آثار بافت را نقض میکنند، به کلی بافت را از آنچه شرایط دشواری داشته دشوارتر و ویرانتر میکند و به جای هویت و پتانسیلی که از بین میرود؛ ساختمانهای بیهویت شکل میگیرد که تنها منفعتشان برای مالکانی است که حالا زمینشان قیمت چند برابر یافته است و در مقابل، بافت تاریخی و هویت شهر از هم گسیختهتر میشود.
در واقع تصمیات دیوان عدالت اداری درباره آثار تاریخی و واجد ارزش اصفهان شلاق دیگری است که در کنار همه بیتوجهیهایی که به آثار و بافت تاریخی این شهر میشود، زخمی کاریتر و به مراتب دردناکتر ایجاد کرده و در حقیقت تیر آخر را میزند و هیچ کس هم نمیتواند جلودار آن باشد.
درخواست از نمایندگان مجلس برای ارائه راهکارهای قانونی ناصر طاهری معاونت میراث فرهنگی اصفهان درباره سرنوشتی که برای خانه عطاری رقم خورد، گفت: میراث فرهنگی در پاسخ به اولین استعلام شهرداری منطقه پنج با اینکه این خانه سالها خالی از سکنه و متروکه بود، این بنا را واجد ارزش و قابل نگهداری اعلام کرد، اما متاسفانه پس از پیگیریهای مالک از طریق مراجع قضایی و با توجه به وضعیت موجود بنا که دچار تخریبهای وسیعی شده بود و بنابر رای دیوان عدالت اداری مبنی بر الزام صدور پروانه، حکم تخریب صادر شد و بدین ترتیب مالک اقدام به تسطیح و خاکبرداری کرد.
او افزود: پس از صدور رای قطعی دیوان عالت اداری با توجه به قرار گیری پلاک در محدوده خیابان خاقانی و ارزش بالای ملک و احتمال تجاری سازی، میراث فرهنگی ارتفاع را در پایینترین حد ممکن یعنی پنج متر و هفتاد سانتیمتر و صرفا با کاربری مسکونی اعلام کرد.
طاهری در خصوص آرا صادر شده توسط دیوان عدالت اداری و آنچه موجب تهدید برخی از خانهها و بناهای تاریخی اصفهان شد، گفت: رایزنیهایی با نمایندگان محترم مجلس شورای اسلامی در مورد ارائه راهکارهای قانونی و تدوین قوانین جلوگیری از صدور آرای اینچنینی توسط مراجع محترم قضایی صورت گرفته و در حال انجام است. کرسی مشاوران میراث فرهنگی در دیوان اداری یا نیست یا ضعیف است در این میان بهزاد فلاحی، معمار و مرمتگر در اصفهان درباره آنچه موجب تهدید آثار میراث فرهنگی و بافت تاریخی اصفهان شده است معتقد است که به این ماجرا نمیتوان تنها از زاویه دیوان عدالت اداری نگاه کرد و باید از چند زاویه آن را رصد کرد.
این کنشگر میراث فرهنگی گفت: پیشتر قرار بود که یک کرسی کارشناسی مربوط به میراث فرهنگی یا آثار هنری به عنوان مشاور در دیوان عدالت اداری باشد که متاسفانه جای چنین مشاوری خالی است و دیوان از دیدگاه خودش به مسائل نگاه میکند. اگر چنین مشاوری هم وجود دارد، به طور قطع ضعیف است و اعتراضات دوستداران و کارشناسان میراث فرهنگی هم در موارد پیش آمده نشاندهنده عملکرد ضعیف دیوان عدالت اداری است.
فلاحی افزود: در دیوان عدالت اداری یا کرسی مشاوران میراث فرهنگی وجود ندارد و یا اینکه وجود دارد و عملکردش ضعیف است.
از نگاه وی، اما سوی دیگر ماجرای تهدید آثار میراث فرهنگی و بافت تاریخی اصفهان عملکرد ضعیف بخش حقوقی میراث فرهنگی است و ادامه داد: بود و نبود بخش حقوقی میراث فرهنگی اصفهان هیچ فرقی ندارد چرا که بسیار ضعیف عمل میکند، چرا باید این بخش مهم میراث فرهنگی تا این اندازه ضعیف عمل کند و یا منفعل باشد، این موضوع را همه میدانند که هیچ کاری از بخش حقوقی میراث فرهنگی اصفهان بر نمیآید و به تعبیری منفعلانه عمل میکند.
سوال فلاحی این است که چرا میراث فرهنگی از حقوقدانان قوی به عنوان مشاور کمک نمیگیرد که به این راحتی یک شهروند عادی نتواند از نظر حقوقی یک سازمان را به چالش بکشد، از نگاه او همیشه بودجه اندک میراث فرهنگی بهانه میشود، اما اگر نهادی که نام میراث فرهنگی را یدک میکشد نتواند حافظ و پاسدار این بناها باشد، تعریفی برای موجودیت نهاد میراث فرهنگی وجود ندارد.
زاویه دیگر نگاه این کنشگر میراث فرهنگی شهرداریها هستند که به این تخریبها خط میدهند و مالک را تحریک و کمک میکنند و گفت: به عنوان یک معمار یا مرمتگر، بارها از سوی شهرداری تحریک میشوم که به جای مرمت، مجتمع تجاری بسازم که سود بهتری داشته باشد و در ضمن عوارضی هم نصیب شهرداری شود. باید بگویم شهرداری به خاطر یک دستمال یک قیصریه را به آتش میکشد.
او با انتقاد از انفعال میراث فرهنگی گفت: با قوانین ضعیفی که وجود دارد به راحتی میتوانند یک خانه تاریخی را خراب کنند و حریم آثار تاریخی شاخص از جمله میدان نقش جهان را زیر سوال ببرند، از یک سو قوانین ضعیف است و از طرف دیگر مشاورههای لازم در دیوان وجود ندارد و از سوی دیگر میراث فرهنگی منفعلانه عمل میکند و شهرداری هم به صورت تحریکآمیزی به خاطر منافع جزیی به نابودی شهر تاریخی مثل اصفهان کمک میکند.
استان اصفهان به عنوان قطب گردشگری کشور دارای ۱۰۷ شهر و یکهزار و ۹۳۴ روستاست؛ بیش از ۲۲ هزار بنا و اثر تاریخی در این استان شناسایی شده و یکهزار و ۸۵۰ مورد آن به ثبت ملی و چهار اثر آن به نامهای میدان امام (نقش جهان)، کاخ چهلستون، باغ فین کاشان و مسجد جامع به ثبت جهانی رسیده است.
منبع:ایرنا
انتهای پیام/م
منبع: باشگاه خبرنگاران
کلیدواژه: محله جلفای اصفهان حکم دیوان عدالت اداری میراث فرهنگی و گردشگری میراث فرهنگی اصفهان فهرست آثار تاریخی دیوان عدالت اداری میراث فرهنگی تاریخی اصفهان بافت تاریخی خانه عطاری حکم تخریب واجد ارزش نقش جهان خانه ها بنا ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.yjc.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «باشگاه خبرنگاران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۰۶۴۳۷۲۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
آثار عیلامی در خطر تعرض است؟
پس از انتشار گستردهٔ این ویدئو، ادارهکل میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی خوزستان واکنش نشان داد و طی بیانیهای اعلام کرد این ویدئو مربوط به کاوشهای فصل پنجم در سال ۱۳۹۸ است و این بازنشر شیطنتی از سوی برخی افراد نامشخص بود.
آستانهٔ حساسیت
آنچه دربارهٔ این خبر و واکنشهای مربوط به آن نگاهها را به خود جلب میکند، حساسیت و واکنش تند مردم نسبت به آثار تاریخی و هویتی بود که نشان میدهد میزان حساسیت مردم نسبت به این آثار در خوزستان بالاست. اما چرا منطقهٔ «جوبجی» در رامهرمز از توابع استان خوزستان مهم است؟
«جوبجی» منطقهای است که از نیمهٔ دوم سال ۱۳۹۷ فعالیت کاوش و نجاتبخشی در آن توسط پژوهشگاه میراثفرهنگی شروع شد و بعداً با کشف چند تابوت در این منطقهٔ تاریخی در صدر اخبار قرار گرفت و هر روز دربارهٔ این منطقهٔ تاریخی و تابوتهایی که کشف شد، اخبار جدیدتری به گوش میرسید.
البته که شهرت جوبجی فقط بهخاطر کشف این چند تابوت نبود، بلکه «جوبجی» همان محوطهای است که گنجینهٔ معروفی از دل آن توسط باستان شناسان بیرون آمد.
گنجینهٔ طلایی و مفرغی حاکم عیلامی رامهرمز در روستایی بهنام «جوبجی» است که در عملیات لولهکشی سازمان آب و برق خوزستان در تاریخ ۹ اردیبهشت ۱۳۸۶ کشف شد، متعلق به ۶۰۰ تا ۷۰۰ پیش از میلاد در تپهٔ باستانی «جوبجی» است.
بازار شایعات
هرچند در این میان برخی از خبرها حکایت از وجود مومیایی در این تابوتها داشت، اما «میثم حسینزاده»، سرپرست هیئت کاوش نجاتبخشی وقت محوطهٔ تاریخی «جوبجی»، وجود مومیایی را از اساس تکذیب کرد.
اما اخبار منطقهٔ «جوبجی» چگونه برجسته شد؟ ماجرا از این قرار بود که بیل مکانیکی کارگران لولهگذاری به دو تابوت عیلامی خورد و تاریخ ناشناخته با ۵۰۰ شیء طلایی و مفرغی پیش چشم همه گشوده شد.
البته این محوطه بارها مورد تهدید و تعرض قرار میگرفت؛ مدتی از سوی لولهٔ انتقال آب و بعدها از طریق جادهسازی مورد تهدید قرار گرفته بود. پس از مدتی سکوت خبری دربارهٔ منطقهٔ «جوبجی» رامهرمز، اینبار بازنشر ویدئویی قدیمی دوباره «جوبجی» را به بورس اخبار کشاند.
شیطنت درکار است
معاون میراثفرهنگی خوزستان دراینباره با اشاره به ویدئویی که چندروز اخیر در چند کانال خبری منتشر شده است، به «پیام ما» گفت: «این ویدئو مربوط به مراحل کاوشهای فصل پنجم در سال ۱۳۹۸ است.»
«سیدمحسن حسینی» اظهار کرد: «با صدور مجوز فصل پنجم کاوش از سوی پژوهشگاه میراثفرهنگی کشور، هیئت باستانشناسی بهمنظور کاوش علمی و نجاتبخشی در محل محوطهٔ تاریخی جوبجی حضور یافت که بهدنبال آن، کاوش کاملاً علمی با حضور کارشناسان متخصص باستانشناس و مرمتگر انجام شد که حاصل این کاوشها کشف تعدادی تابوت بود که در بعضی از آنها بقایای اسکلت انسانی وجود داشت.»
معاون میراثفرهنگی خوزستان ادامه داد: «ازهمینرو، با حضور کارشناس مرمتگر در هیئت، اقدامات علمی و مرمتی اولیه روی تابوتها و اسکلتها انجام شد و سپس با ساماندهی اصولی، همهٔ تابوتها بهمنظور اقدامات بعدی از جمله مستندنگاری و مرمت، به کارگاه و آزمایشگاه پایگاه میراثجهانی منتقل شدند که در محیط آزمایشگاهی و کاملاً علمی مطالعات و اقدامات حفاظتی انجام شد و در حال حاضر نیز این تابوتها در انبار قرار دارند و بهمحض راهاندازی موزه باستانشناسی رامهرمز، همهٔ اشیا و تابوتها به موزهٔ رامهرمز انتقال خواهند یافت.»
او افزود: «از آغاز کار دولت سیزدهم، حفظ و حراست از اموال و اشیای ملی در اولویت کار میراثفرهنگی قرار گرفته است و در سال جدید هم بهمنظور ساماندهی این تابوتها و نیز اشیا و اموال فرهنگی پنج شهرستان دیگر، تأمین اعتبار انجام دادهایم.»
حسینی با اشاره به ویدئوی منتشرشده دربارهٔ نابودی اسکلتهای کشفشده در جوبجی گفت: «بعد از گذشت پنج سال دوباره این فیلم که در زمان خود پاسخ داده شده بود، بازپخش شده است.»
او افزود: «در هر هیئت کاوش باستانشناسی حداقل یک نفر مرمتگر و یک نفر استخوانشناس وجود دارد که اقدامات و موارد حفاظتی اولیه را روی اشیای مکشوف انجام میدهند.»
معاون میراثفرهنگی خوزستان بیان کرد: «اشیا و اموال حاصل از کاوشهای جوبجی در محل استاندارد و مخزن امن قرار دارند. بخشی از کشفیات هم در مجهزترین آزمایشگاههای میراثفرهنگی کشور توسط کارشناسان مرتبط و مجرب در دست بررسی هستند.»
«جوبجی» اردیبهشت سال گذشته هم در صدر اخبار قرار گرفته بود؛ هجوم کامیونها و تریلرهای معدنکاوان به جادۀ ممنوعۀ جوبجی، مشهور به جادۀ رودخانه که البته همان زمان «فاطمه داوری»، مدیر ادارهکل حفظ و احیای بناها، بافتها و محوطههای تاریخی کشور، به «پیام ما» گفته بود رفتوآمد کامیونها در محوطۀ تاریخی جوبجی ممنوع شده است. حالا هم گرچه ویدئوی منتشرشده مربوط به سالها قبل بود، اما همچنان بسیاری از محوطههای باستانی در خوزستان مورد تعرض سوداگران قرار میگیرند و این مسئله بسیاری از دوستداران میراث فرهنگی را آزردهخاطر کرده است. فعالان میراثفرهنگی از ادارهکل میراثفرهنگی، صنایعدستی و گردشگری میخواهند نسبت به حفظ و امنیت محوطه و آثار تاریخی اقدامات شایسته و درخوری اتخاذ کند تا شهروندان و خصوصاً علاقهمندان، کمتر شاهد تعرض و تخریب محوطههای تاریخی باشند.
۴۶
برای دسترسی سریع به تازهترین اخبار و تحلیل رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید. کد خبر 1902374